ChatGPT: Inteligjenca artificiale që mund të shkruajë si një njeri.

Ne vitin 2020 Softueri gjenerues i gjuhëve i bazuar në inteligjencën artificiale GPT-3 tërhoqi shumë vëmendje për aftësinë e tij për të prodhuar pasazhe shkrimi që janë bindshëm të ngjashme me gjuhën dhe bisedat njerëzore. Disa madje kanë sugjeruar që programi, i krijuar nga OpenAI i Elon Musk, mund të konsiderohet ose duket se shfaq, diçka si inteligjenca e përgjithshme artificiale (AGI), aftësia për të kuptuar ose kryer çdo detyrë që një njeri mund të bëjë.

Gjuha dhe mendimi, megjithëse padyshim nuk janë të njëjta, janë të lidhura fort dhe ngushtë. Disa njerëz priren të supozojnë se gjuha është shenja përfundimtare e mendimit. Por gjuha mund të krijohet lehtësisht pa një shpirt të gjallë. Gjithçka që duhet është tretja e një baze të dhënash të gjuhës njerezore në një program kompjuterik, i bazuar ose jo në Inteligjencën Artificiale.

Bazuar në mostrat relativisht të pakta të tekstit të disponueshëm për ekzaminim, GPT-3 është në gjendje të prodhojë sintaksë të shkëlqyer. Ai krenohet me një gamë të gjerë fjalori, për shkak të një baze njohurish të paparë nga e cila mund të gjenerojë deklarata dhe tematika të rëndësishme dhe shumë koherente. Megjithatë, ai është thellësisht i paaftë të arsyetojë ose të tregojë ndonjë shenjë të “të menduarit”.

GPT-3 funksionon duke “tretur” bazat e të dhënave kolosale të përmbajtjes gjuhësore për të prodhuar përmbajtje gjuhësore “të re”, të sintetizuar. Burimi është gjuha; produkti është gjuha. Në mes qëndron një kuti e zezë misterioze, një mijë herë më e vogël se truri i njeriut në kapacitet dhe asgjë si ajo në mënyrën se si funksionon.

Ne vitin 2022, OpenAI (një laborator kërkimor amerikan i inteligjencës artificiale) hapi aksesin në Chat GPT, një chatbot i fuqizuar nga AI që ndërvepron me përdoruesit në një mënyrë të frikshme bindëse dhe biseduese. Aftësia e tij për të dhënë përgjigje të gjata dhe të plota ndaj pyetjeve dhe kërkesave, edhe nëse janë të pasakta, ka habitur përdoruesit, duke përfshirë akademikët dhe industrinë e teknologjisë.

Chat GPT, një makineri mahnitëse shkrimi në nivel njerëzor, me aftësinë për të shkruar sonete të stilit të Jerry Seinfeld, për të kompozuar ese, për të zgjidhur probleme matematikore dhe shumë më shumë sesa kaq. Chat GPT mund të shkruajë fjalime aq të natyrshme sa mund të jetë e vështirë ta dallosh nga njerëzit.

Imagjinoni sikur Siri të mund t’ju shkruante një ese, ose Alexa të mund të krijonte një skenar filmi në stilin e Shekspirit.

Mjeti u bë shpejt viral. Bashkëthemeluesi i Open AI, Sam Altman, një investitor i shquar i Silicon Valley, tha në Twitter se ChatGPT kaloi një milion përdorues. Ai gjithashtu tërhoqi vëmendjen e disa liderëve të shquar të teknologjisë, si CEO i Box (Kompania Cloud) Aaron Levie.

Por si me mjetet e tjera të fuqizuara nga AI, ai gjithashtu paraqet shqetësime të mundshme, duke përfshirë mënyrën se si mund të prishë industritë krijuese, të përjetësojë paragjykimet dhe të përhapë dezinformata.

Çfarë është Chat GPT?

ChatGPT është një model i madh gjuhësor i trajnuar nga një sasi tepër e madhe informacioni në internet për të krijuar përgjigjet e tij. Ai vjen nga e njëjta kompani pas DALL-E, i cila gjeneron një gamë në dukje të pakufishme imazhesh në përgjigje të kërkesave nga përdoruesit. Është gjithashtu përsëritja e radhës e gjeneratorit të tekstit GPT-3.

Pas regjistrimit në ChatGPT, përdoruesit mund t’i kërkojnë sistemit të AI t’i përgjigjet një sërë pyetjeve, të tilla si “Kush ishte presidenti i Shteteve të Bashkuara në 1955”, ose të përmbledhin koncepte të vështira duke i thjeshtësuar në një mënyrë që një nxënës i klasës së dytë mund t’i kuptojë. Ai mund të trajtojë pyetje të hapura, të tilla si “Cili është kuptimi i jetës?” ose “Çfarë duhet të vesh nëse është 40 gradë jashtë?”

“Varet se çfarë aktivitetesh planifikoni të bëni. Nëse planifikoni të jeni jashtë, duhet të vishni një xhaketë ose pulovër të lehtë, pantallona të gjata dhe këpucë me majë të mbyllura,” u përgjigj ChatGPT. “Nëse planifikoni të jeni brenda, mund të vishni një bluzë dhe xhinse ose veshje të tjera të rehatshme.”

Por si po e përdorin njerëzit Chat GPT?

Një person i kërkoi chatbot-it të rishkruante këngën hit të viteve ’90, “Baby Got Back”, në stilin e “The Canterbury Tales;” një tjetër shkroi një letër për të hequr një llogari të keqe nga një raport kredie (në vend që të përdorte një avokat për riparimin e kredive). Shembuj të tjerë përfshijnë pyetje apo këshilla për dekorimin e shtëpisë të frymëzuara nga përralla apo pyetje rreth provimit të anglishtes.

Në një postim në blog, OpenAI tha se “formati bën të mundur që mjeti t’u përgjigjet pyetjeve vijuese, të pranojë gabimet e tij, të sfidojë premisat e pasakta dhe të refuzojë kërkesat e papërshtatshme”.

Ndërkohë që ChatGPT pati një sukses të madh me dhënien e përgjigjeve, disa prej tyre ishin dukshëm të dështuara. Përtej çështjes se mund të përhapë informacion të pasaktë, Chat GPT përbën një kërcënim për disa profesione të shkruara. Gjithashtu ai mund të gjenerojë përgjigje që përcjellin racizëm apo mesazhe të gabuara.

“Ndërsa ne kemi bërë përpjekje për ta bërë modelin të refuzojë kërkesat e papërshtatshme, ai ndonjëherë do t’u përgjigjet udhëzimeve të dëmshme ose do të shfaqë sjellje të njëanshme. Ne po përdorim API-në e Moderimit për të paralajmëruar ose bllokuar disa lloje përmbajtjesh. Ne jemi të etur për të mbledhur reagimet e përdoruesve që do të na ndihmojnë në punën tonë të vazhdueshme për të përmirësuar këtë sistem.” tha Open AI në faqen e saj të internetit.

Megjithatë, Lian Jye Su, një drejtor kërkimi në firmën e kërkimit të tregut ABI Research, paralajmëron se chatbot po funksionon “pa një kuptim kontekstual të gjuhës”.

“Është shumë e lehtë për modelin të japë përgjigje të besueshme, por të pasakta ose të pakuptimta,” tha ai. “Gjithashtu i mungon mirëkuptimi rajonal dhe specifik për vendin.”
Në të njëjtën kohë, megjithatë, ai ofron një paraqitje të shkurtër se si kompanitë mund të jenë në gjendje të përfitojnë nga zhvillimi i ndihmës virtuale më të fuqishme.

JJ Johannes, një sekser shtëpish, krijoi një përshkrim në më pak se pesë sekonda duke shtypur disa fjalë kyçe në ChatGPT. Është një detyrë, tha ai, që përndryshe do t’i duhej një orë ose më shumë për ta shkruar vetë.

“Më kurseu kaq shumë kohë,” tha Johannes, duke vënë në dukje se ai bëri disa ndryshime dhe modifikime në punën e ChatGPT përpara se ta publikonte atë. “Nuk është perfekte, por ishte një pikënisje e shkëlqyer. Për mua të shkruaj diçka elokuente kërkon kohë. Chat GPT e bëri gjithçka shumë më të lehtë.”

ChatGPT është trajnuar për sasi të mëdha të të dhënave në internet për të gjeneruar përgjigje ndaj kërkesave të përdoruesve. Ka shkruar ese origjinale, tregime, tekste këngësh dhe abstrakte studimore. Disa CEO e kanë përdorur atë për të shkruar email-e ose për të bërë punë kontabiliteti. Madje me të u kalua një provim në një shkollë të Ivy League. Megjithatë, ai ka ngritur shqetësime tek disa për pasaktësitë e tij.

Në më pak se dy muaj, ChatGPT ka ndezur diskutime rreth potencialit të tij për të prishur industri të ndryshme, nga botimi në ligj. Por tashmë ka një ndikim të prekshëm në mënyrën se si një numër agjentësh të pasurive të paluajtshme në mbarë vendin kryejnë punën e tyre.

Chatbot-i i ri i OpenAI po ngre gjithashtu frikën e kopjimit në detyrat e shtëpisë, por potenciali i tij si një mjet arsimor i tejkalon rreziqet e tij.

ChatGPT megjithëse është ende i ri (ai u publikua në fund të nëntorit) ka futur shumë edukatorë në panik. Nxënësit po e përdorin atë për të shkruar detyrat e tyre. Mësuesit dhe administratorët e shkollave janë të shqetësuar për kërdinë që ChatGPT mund të bëjë në planet e tyre të mësimit. (Disa botime kanë deklaruar, ndoshta pak para kohe, se ChatGPT i ka vrarë fare detyrat e shtëpisë.)
Disa shkolla i janë përgjigjur ChatGPT duke e bllokuar atë. Shkollat publike të qytetit të Nju Jorkut, për shembull, kohët e fundit bllokuan aksesin ChatGPT në kompjuterët dhe rrjetet e shkollave, duke përmendur “shqetësimet për ndikimet negative në mësimin e studentëve dhe shqetësimet në lidhje me sigurinë dhe saktësinë e përmbajtjes”.

Është e lehtë të kuptohet pse edukatorët ndihen të kërcënuar. ChatGPT është një mjet jashtëzakonisht i aftë që u ul në mesin e tyre pa asnjë paralajmërim dhe performon mjaft mirë në një shumëllojshmëri të gjerë detyrash dhe lëndësh akademike.

Por ndalimi i ChatGPT nga klasa është veprim i gabuar. Në vend të kësaj, shkollat duhet të përqafojnë me kujdes ChatGPT si një ndihmë mësimore. Ja pse:

• Nuk do të funksionojë.
  Arsyeja e parë për të mos ndaluar ChatGPT në shkolla është se, nuk do të funksionojë.
  Sigurisht, një shkollë mund të bllokojë faqen e internetit ChatGPT në rrjetet e shkollave dhe pajisjet në pronësi të shkollës. Por studentët kanë telefona, laptopë dhe shumë mënyra të tjera për t’u përdorur jashtë klasës. Pyeta ChatGPT se si një student që kishte ndërmend të përdorte aplikacionin mund t’i shmangej një ndalimi të përdorimit të tij në mbarë shkollën. Ai dha pesë përgjigje, të gjitha plotësisht të besueshme, duke përfshirë përdorimin e një VPN-je për të maskuar trafikun në ueb të studentit.

• ChatGPT mund të jetë miku më i mirë i një mësuesi.
  Arsyeja e dytë për të mos e ndaluar ChatGPT në institucionet arsimore është se, me qasjen e duhur, mund të jetë një mjet efektiv mësimor.
  Krijimi i skicave është vetëm një nga mënyrat e shumta sesi ChatGPT mund të përdoret në klasë. Ai mund të shkruajë plane mësimore të personalizuara për secilin student dhe të gjenerojë ide për aktivitetet në klasë. Mund të shërbejë si mësues pas orarit të punës ose një partner debati. Mund të përdoret si një pikënisje për ushtrimet në klasë, ose një mjet për nxënësit e gjuhës angleze për të përmirësuar aftësitë e tyre bazë të të shkruarit. (Blogu mësimor Ditch That Textbook ka një listë të gjatë të përdorimeve të mundshme në klasë për ChatGPT.) Edhe të metat e ChatGPT siç është fakti që përgjigjet e tij ndaj pyetjeve faktike janë shpesh të gabuara mund të bëhen ushqim për një ushtrim të të menduarit kritik. Disa mësues thanë se i kishin udhëzuar studentët që të përpiqeshin të vlerësonin përgjigjet e tij.

• ChatGPT gjithashtu mund t’i ndihmojë mësuesit të kursejnë kohë duke u përgatitur për klasën. Jon Gold, një mësues i historisë së klasës së tetë tha se ai kishte eksperimentuar me përdorimin e ChatGPT për të krijuar kuize. Ai i dha robotit një artikull për Ukrainën, për shembull, dhe i kërkoi të gjeneronte 10 pyetje me zgjedhje të shumëfishta që mund të përdoren për të testuar të kuptuarit e artikullit nga studentët. (Nga ato 10 pyetje, tha ai, gjashtë ishin të përdorshme.

“Çdo mjet që i lejon studentët të përsosin të menduarit e tyre përpara se të vijnë në klasë dhe të praktikojnë idetë e tyre, vetëm sa do t’i bëjë diskutimet tona më të pasura,” tha ai.
Mjetet si ChatGPT vetëm do të përmirësohen dhe duke përjashtuar disa ndërhyrje të mëdha rregullatore, kjo formë e veçantë e inteligjencës së makinerisë është tani një pjesë e shoqërisë sonë.

“Modelet e mëdha gjuhësore nuk do të bëhen më pak të afta në vitet e ardhshme,” tha Ethan Mollick, një profesor në Universitetin e Pensilvanisë. “Ne duhet të gjejmë një mënyrë për t’u përshtatur me këto mjete, dhe jo t’i ndalojmë ato.”

Kjo është arsyeja më e madhe për të mos e ndaluar atë nga klasa, në fakt – sepse studentët e sotëm do të diplomohen në një botë plot me A.I gjeneruese. Ata do të duhet t’i njohin këto mjete në mënyrë që të punojnë së bashku me to. Për të qenë qytetarë të mirë, ata do të kenë nevojë për përvojë praktike për të kuptuar se si kjo lloj inteligjence artificiale funksionon, çfarë lloje të paragjykimeve përmban dhe si mund të keqpërdoret.

Po jetojmë në epokën e ndryshime të mëdha teknologjike. Por kush më mirë mund t’i udhëzojë studentët në këtë botë të re të çuditshme sesa mësuesit e tyre?